Διερωτώμενοι πώς ορίζει ο κόσμος γύρω μας την εργοθεραπεία, μπορείτε να αντιληφθείτε πως πολλοί αγνοούν αρκετές πτυχές της. Σε μια εποχή όπου οι επιστήμες εξελίσσονται με ταχύτητα φωτός, η εργοθεραπεία απομακρύνεται από την πρότερη δεξιοτητο-κεντρική προσέγγιση και στρέφεται στην πλέον εργοκεντρική. Οι θεραπευτές αντιμετωπίζουν τα άτομα ως ολότητα, πέρα από τις δεξιότητες εκτέλεσης και τις σωματικές λειτουργίες, σχεδιάζοντας παρεμβάσεις για την ενίσχυση της συμμετοχής τους σε έργα. Άλλωστε αυτός δεν είναι και ο γενικότερος σκοπός της εργοθεραπείας;

Συχνά λέγεται πως η επιστήμη της εργοθεραπείας, εξυπηρετεί άτομα και ομάδες διαφόρων ηλικιών, που παρουσιάζουν ή βρίσκονται σε κίνδυνο να παρουσιάσουν προσωρινή ή μόνιμη δυσλειτουργία κάποιου έργου. Ωστόσο, εάν τεθεί το ερώτημα τί είναι τα έργα και ποιος ο ρόλος των θεραπευτών στην λειτουργία τους, δύσκολα θα δοθεί μια σαφής απάντηση, δεδομένου πως οι λήπτες υπηρεσιών, μπορεί να αγνοούν το νόημα και τον αντίκτυπο της εμπλοκής τους σε έργα. Η καθημερινότητα όλων, δομείται με δραστηριότητες οι οποίες πολλές φορές εκτελούνται δίχως σκέψη και προγραμματισμό, δίχως ανάλυση για όσα προσφέρουν. Η αποκωδικοποίηση αυτών συμβαίνει μόνο εάν και όταν εντοπιστεί κάποια δυσκολία στη διεκπεραίωσή τους. Σκεφτείτε απλώς αυτό, είναι πρωί, βρίσκεστε στο σπίτι σας, ετοιμάζεστε να πάτε στην δουλειά, όμως η εξώπορτα είναι κλειδωμένη και τα κλειδιά έχουν χαθεί. Τι κάνετε άραγε; Μπορεί να μην το αντιλαμβάνεστε ακόμη, όμως το πρόβλημα αυτό μοιάζει με δυσκολίες που αντιμετωπίζουν άνθρωποι καθημερινά στην εκτέλεση των έργων τους.

Και μιας και γίνεται αναφορά στα έργα, ήρθε η ώρα να δοθεί κι επίσημα ο ορισμός τους. Σύμφωνα με την Ann Wilcock, τα έργα αφορούν καθημερινές δραστηριότητες που τα άτομα χρειάζονται, επιθυμούν ή πρέπει να εκτελέσουν ως μονάδες ή σε ομάδες, γεμίζοντας το χρόνο τους, δίνοντας σκοπό και νόημα στη ζωή τους. Ο ρόλος των εργοθεραπευτών αφορά την υποστήριξη των ατόμων στη συμμετοχή και ενεργητική εμπλοκή σε έργα της επιλογής τους. Μεταξύ των έργων, λοιπόν, βρίσκονται και οι πολυαγαπημένες μας ΔΚΖ ή αλλιώς Δραστηριότητες Καθημερινής Ζωής. Επικαλούμενη τις ΔΚΖ, η εργοθεραπεία αναφέρεται στις ακόλουθες 9 κατηγορίες δραστηριοτήτων, όπως είναι το μπάνιο-ντουζ, η τουαλέτα και η υγιεινή τουαλέτας, η ένδυση, η κατάποση-μάσηση, η σίτιση, η λειτουργική κινητικότητα, η μέριμνα αντικειμένων προσωπικής φροντίδας, η προσωπική υγιεινή και περιποίηση και η σεξουαλική δραστηριότητα (ΑΟΤΑ, 2014). Σκεφθείτε λοιπόν, πόσο σημαντική είναι η εκτέλεση όλων αυτών των δραστηριοτήτων, τόσο για την ανεξάρτητη διαβίωση του ατόμου, όσο και για την ψυχική του ευημερία. Πως θα αντιδρούσατε εσείς άραγε, αντιμετωπίζοντας δυσκολία στην εκτέλεση έστω κι ενός εκ των προτέρων;

Με μία σύντομη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας, μπορείτε εύκολα να διαπιστώσετε τα οφέλη αναφορικά με την εκπαίδευση στις ΔΚΖ. Η αποτελεσματικότητα της προσέγγισης αυτής έγκειται στο γεγονός πως παρέχει στο άτομο την δυνατότητα εκτέλεσης του έργου στο οποίο αντιμετωπίζει δυσκολίες, δίνοντάς του κίνητρο και ευκαιρίες να εμπλακεί ενεργητικά στην επίλυση των προβλημάτων που υπομένει (Abdulrahman et. al., 2022). Αν και η εκπαίδευση ατόμων τρίτης ηλικίας σε ΔΚΖ έχει μελετηθεί και εφαρμοστεί ευρέως, δεν συμβαίνει το ίδιο και με τα παιδιά. Σκεπτόμενοι πως αρκετές νευροαναπτυξιακές διαταραχές σχετίζονται με ελλείμματα λειτουργικής εκτέλεσης έργων και κατ΄επέκταση δυσκολιών τόσο στην παιδική, όσο και στην μετέπειτα ενήλικη ζωή, αντιλαμβάνεστε τον λόγο ύπαρξης του διαχωρισμού αυτού; Μήπως ήρθε η στιγμή για άμεση επέμβαση στις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων, δίχως παρωπίδες για ηλικίες και διαγνωστικές κατηγορίες; Ως θεραπευτές, συγγενείς αλλά και ενδεχόμενοι λήπτες υπηρεσιών, θα επιθυμούσατε ένα γρήγορο και ουσιαστικό πρόγραμμα παρέμβασης. Γιατί να μην το έχετε λοιπόν; Οι ΔΚΖ είναι εδώ και σας περιμένουν να γνωριστείτε!